Gesplitste inschrijvingen en schenkingen met voorbehoud van vruchtgebruik

Op 4 april 2016 heeft de Vlaamse Belastingdienst een standpunt gepubliceerd met betrekking tot de gesplitste inschrijving van effecten en geldbeleggingen, dit zijn effecten en geldbeleggingen die voor het vruchtgebruik staan genoteerd op naam van een persoon en voor de blote eigendom op naam van een ander persoon.

De Vlaamse Belastingdienst stelt in haar nieuwe standpunt dat dergelijke inschrijvingen worden vermoed een bevoordeling te zijn en daarom worden onderworpen aan erfbelasting. Indien deze inschrijvingen zijn voorafgegaan door een schenking, dan kan men erfbelasting alleen vermijden indien men kan aantonen dat men op de schenking schenkbelasting heeft betaald.

Dit standpunt heeft als gevolg dat schenkingen voor een buitenlandse notaris met voorbehoud van vruchtgebruik niet langer mogelijk zijn zonder daarop schenk- of erfbelasting te betalen. Tot en met dit standpunt kon men immers een schenking doen voor een Nederlandse of een Zwitserse notaris met voorbehoud van vruchtgebruik zonder daarop Belgische of Nederlandse/Zwitserse schenkbelasting te betalen. Er geldt wel een zogenaamde risicotermijn. Indien men overlijdt binnen een termijn van drie jaar (zeven jaar voor familiebedrijven) na de schenking, dan betaalt men toch nog erfbelasting op de schenking. Overleeft men deze termijn, dan was de schenking vrij van schenk- en erfbelasting.

Ingevolge het nieuwe standpunt vervalt de voorwaarde van de risicotermijn en komt er een nieuwe voorwaarde. Zelfs indien men de risicotermijn overleeft, dan zal de gesplitste inschrijving (die het gevolg is van de schenking met voorbehoud van vruchtgebruik) toch nog worden belast met erfbelasting. Enkel de betaling van schenkbelasting kan soelaas bieden.

Dit standpunt is in strijd met de wet en zal wellicht voor veel discussie zorgen. Maar belangrijker voor u: wat zijn nu nog de mogelijkheden? Indien u toch wil schenken met voorbehoud van vruchtgebruik dan moet de gesplitste inschrijving gebeuren vóór 1 juni 2016. Het standpunt van de Vlaamse Belastingdienst zou immers maar van toepassing zijn op inschrijvingen vanaf die datum. Het zal dus van belang zijn om de schenking tijdig uit te voeren.

Het nieuwe standpunt is enkel van toepassing op schenkingen met voorbehoud van vruchtgebruik van effecten en geldbeleggingen. Het is dus niet van toepassing op:

• schenkingen van andere goederen dan effecten en geldbeleggingen met voorbehoud van vruchtgebruik;
• schenkingen in volle eigendom met een last tot betaling van een lijfrente.

Deze schenkingen kunnen dus nog altijd gebeuren volgens de “oude” spelregels, d.w.z. schenken voor een buitenlandse notaris met toepassing van de risicotermijn. Er zijn weliswaar geruchten dat de risicotermijn in deze zou worden verlengd, maar daarover is geen officiële bevestiging.

CAZIMIR,

23 april 2016.